Κυριακή, 19 Μαΐου 2024

Σαν ξέσπασε ο πόλεμος του ΄40 - Οι πρώτες ώρες του πολέμου στην Ύδρα

  • Τετάρτη, 26 Σεπτεμβρίου 2012 01:02
  • 3'

Mια αφήγηση για το πώς οι κάτοικοι του νησιού μας βίωσαν τις πρώτες ώρες του πολέμου.

Του Χρήστου Χριστοδούλου


Φεύγοντας από το σχολείο ριχτήκαμε στους δρόμους κατεχόμενοι από διάφορα συναισθήματα. Ακόμα και για τα νεαρά παιδιά, η λέξη πόλεμος ήταν δυσνόητη. Σε άλλα προκαλούσε πανικό, άλλα το διασκέδαζαν κι όσα δε «χώνευαν» το σχολείο έψαχναν να μάθουν αν θα έκλεινε οριστικά. Κάποιες μανάδες είχαν κι όλας φτάσει στην Ξερή Ελιά για να ιδούνε από κοντά τι θα εγένετο με τα παιδιά τους. Αγκαλιές στο σμίξιμο, φιλιά, κλάματα, πανικός.
Σχεδόν τρέχοντας έφτασα στο σπίτι. Βρήκα τη μητέρα μου να «στίβει» κάποιο μπουκάλι του λαδιού για να ρίξει λάδι σε ένα γυαλοκάντηλο. Με είδε και την πήραν τα κλάματα. Άναψε το καντήλι και με ξέχωρη ευλάβεια το κρέμασε στο εικονοστάσι. Μου έμοιαζε σαν αρχαία ιέρεια που τοποθετούσε θύμιαμα στο βωμό του Δία.
Εφτά παιδιά είχε στο σπίτι και ένα, το μεγαλύτερο, στρατιώτη στην Κρήτη. Όμως ο πόνος είναι ο ίδιος για όλα τα παιδιά. «Όποιο δάκτυλο κι αν μου κόψουν το ίδιο θα πονέσω» μας έλεγε πολλές φορές.
Κατηφόρισα στην παραλία που είχε μεταβληθεί σε ένα χώρο συγκέντρωσης όλων των Υδραίων. Κόσμος πηγαινοέρχονταν, καΐκια φόρτωναν, μανάδες και σύζυγοι χαιρετούσαν τους δικούς τους που έφευγαν για το μέτωπο, ενώ η δίψα για νέα κατείχε τους πάντες.
Ο Παμφίλης, ένας άκακος, χωλός ντελάλης φώναζε συνέχεια: «Όλοι οι άντρες από τα πενήντα και κάτω να κατεβούνε στην παραλία γιατί θα γίνει επιστράτευση.»
Στα καφενεία του Καλογιάννη και του Τσαγκάρη ο κόσμος, πατείς με πατώσε, άκουγε το ραδιόφωνο που επαναλάμβανε το πρώτο στρατιωτικό ανακοινωθέν και που μέσα από τα τραγούδια εδίδοντο οδηγίες.
Ένας επίπλαστος ενθουσιασμός επικρατούσε στο λιμάνι κι οι έφεδροι έμπαιναν στα καΐκια που θα τους μετέφεραν στο Ναύπλιο στους στρατώνες, με οχλοβοή, με τραγούδι, με κλάμα, για μια πορεία προς την αβεβαιότητα.
Οι καμπάνες του μοναστηριού κτυπούσαν χαρούμενα, χαιρετούσαν το φευγιό των παλικαριών.
Οι φαλαγγίτες και οι σκαπανείς της Μεταξικής νεολαίας Ε.Ο.Ν. βοηθούσαν ανοργάνωτα κι όσο μπορούσαν. Κουβαλούσαν πετρέλαιο για τα καΐκια, έστησαν μια σειρήνα στο λόφο του Αγίου Αθανασίου και έφτιαξαν παρατηρητήρια στον Προφήτη Ηλία, στην Αγία Ματρώνα και στο Μοναστήρι, για να ειδοποιούν τον κόσμο με κωδωνοκρουσίες σαν εμφανιζόταν εχθρικό αεροπλάνο. 

Τα τηλεγραφήματα πηγαινοέρχοντο. Εκείνα που μιλούσαν για πρόσκληση στρατευσίμων τοιχοκολλούντο έξω από το μοναστήρι για να ενημερώνεται ο κόσμος.
Τ΄απομεσήμερο ακούστηκε το πρώτο θλιβερό μαντάτο, ότι οι Ιταλοί βομβάρδισαν την Πάτρα και την Κόρινθο.
Το πλοίο «Υδράκι» που έκανε τη συγκοινωνία του Αργοσαρωνικού δεν ήλθε. Το κράτησαν στο ναύσταθμο του Πόρου για να το καμουφλάρουν.
Η πρώτη ημέρα του πολέμου πέρασε με φόβο, με πανικό αλλά και με ενθουσιασμό και πίστη για μια νικηφόρα έκβαση.
Την επομένη πάλι σχολείο. Ο Σωτ. Μπουρνέλας απουσίαζε, είχε φύγει κι αυτός υπακούοντας στην πρόσκληση της πατρίδος, για να καταταγεί στη μονάδα του. Ο παθιασμένος αντι-ιταλός Γιάννης Ρεΐσης μας εκράτησε και μας έκανε ένα πατριωτικό κήρυγμα που οπωσδήποτε μας ξεσήκωσε.
- Αύριο την ίδια ώρα θα φέρετε όλοι μία έκθεση με θέμα «Οι πρώτες στιγμές του πολέμου» μας είπε. Θα τις διαβάσουμε εδώ τις εκθέσεις, συμπλήρωσε και σχολίασε.
Την επομένη, πέντε ή έξι ήμαστε οι μαθητές που φτάσαμε σχολείο. Το βρήκαμε κλειστό! Ούτε πήρε κανένας μας είδηση πώς και γιατί έκλεισε.
Όπως δεν πήραμε είδηση πώς ξαφνικά άρχισαν να μας δίνουν το ψωμί
με το δελτίο. Εκατό δράμια, (280 γραμμάρια) το άτομο την ημέρα δεν ήταν και λίγο για πολλούς, εκτός βέβαια από εκείνους που δεν είχαν τη δυνατότητα να τρώνε τίποτε άλλο από ψωμί !!!
Στις 31 Οκτωβρίου το απόγευμα, ημέρα Πέμπτη η Ύδρα δέχθηκε την πρώτη και τελευταία Ιταλική αεροπορική επιδρομή. Δυο Ιταλικά αεροπλάνα εθεάθησαν μεσούρανα κι άφησαν τις μπόμπες τους που έπεσαν στο σπίτι της Ρομπότσενας χωρίς να υπάρξουν θύματα. 

 


 

 

DSC 3493new

  

 

Νεολαία του Μεταξά. Ημέρες του πολέμου του ΄40 πάνω στην Ιερά Μονή της Αγίας Ματρώνας

υπάρχει παρατηρητήριο για να βλέπουν τα αεροπλάνα και να βαράνε την καμπάνα να ειδοποιούν τους Υδραίους.
Από αριστερά Θεοδόσης Καρατάρης, Ντίνος Παύλου, στη μέση το καζάνι για το συσσίτιο, μετά Θεοχάρης Θεοδωρίκας, Χαράλαμπος Ράμπιας, Φώτης Πουλής, Γιάννης Λουκάς και Γιώργος Δρίβας που από υπάλληλος του Ε. Μπουγιουκλή κατέληξε καλόγερος στον Προφήτη Ηλία.

 

 


   

 

DSC 3490new

  

  

Το επιβατικό «'Υδρα» του αείμνηστου Πάνου Πρωτοπαππά,

το αγαπημένο «Υδράκι» για τους Υδραίους, θύμα των Γερμανών

βομβαρδίστηκε και βούλιαξε στα νερά της Ελευσίνας